Wat voor genre is dit?

Wat voor soort boeken lees jij het liefst? Hou je van romans, of lees je liever een biografie? En als het om films gaat? Kijk je liever naar een romantische komedie of naar een natuurdocumentaire?

We gaan verschillend om met de diverse genres van boeken of films, en zo is ook de manier hoe wij de boeken van de Bijbel lezen afhankelijk van het genre waartoe ze behoren. Gedichtenbundels moeten we niet lezen alsof het geschiedenisboeken zijn, en zo kijken we ook heel anders naar “The wizard of Oz” dan naar “Schindlers List”.

Vandaag gaan we eens kijken naar de verschillende genres die we in de Bijbel aantreffen en hoe wij die het beste kunnen lezen en bestuderen.

De Pentateuch

De boeken Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium vormen samen de zogenaamde Pentateuch. (In het Grieks betekent dat letterlijk “vijf boeken”).  Dit gedeelte staat ook bekend als de Thora, de Joodse wet. Deze vijf boeken zijn allemaal door dezelfde auteur geschreven en waren allemaal bestemd voor dezelfde mensen. Mozes schreef het grootste deel van deze boeken in de periode waarin de Israëlieten rondzwierven in de woestijn voordat ze in het land Kanaän kwamen.  Die boeken zijn geschreven voor de generatie Israëlieten die op het punt stond dat land binnen te gaan en waren bedoeld om hen voor ogen te houden wie God was en waarom Hij hen apart gezet had van alle andere volken.

De Pentateuch bevat zelf ook verschillende genres. De meeste boeken bevatten historische verslagen van de aartsvaders van Israël en verhalen over hun leven. Er zit ook een aantal lange stukken in met wetsvoorschriften die God aan het volk Israël geeft om hen voor te houden hoe zij moeten leven.

Als wij deze boeken lezen, kunnen we de historische verslagen lezen als ware gebeurtenissen die gebeurden met echte mensen. Deze gebeurtenissen geven ons inzicht in de cultuur van die tijd. We leren door die verslagen ook heel veel over God, over hoe Hij is en over hoe Hij met de mensheid omgaat. Telkens als je in een van deze boeken een schriftgedeelte leest, vraag je dan af: “Wat laat dit gedeelte mij zien van Gods karakter?”

Historische boeken

Het Oude en het Nieuwe Testament bevatten allebei historische boeken. De boeken Jozua, Richters, Ruth, 1 Samuel, 2 Samuel, 1 Koningen, 2 Koningen, 1 Kronieken, 2 Kronieken, Ezra, Nehemia en Esther vormen samen de historische afdeling van het Oude Testament, en het boek Handelingen bevat het historische verslag van de vroege kerk.

Deze boeken werden geschreven door allerlei auteurs voor allerlei soorten publiek. En zoals de historische verslagen in de Pentateuch gaan over ware gebeurtenissen en echte mensen, gaan ook de verhalen in de historische boeken over ware gebeurtenissen en echte mensen. Ieder boek is geschreven voor een specifiek publiek, over het algemeen bestaand uit Israëlieten, om hen bewust te houden van Gods trouw. Door deze boeken te lezen komen we meer te weten over de cultuur en de geschiedenis van Israël en over hoe God met Zijn volk omging, als zij Hem trouw waren maar ook als zij Hem ontrouw waren. 

Poetische boeken

Job, Psalmen, Spreuken, Prediker en Hooglied worden beschouwd als dichterlijke boeken. Het boek Job vertelt het verhaal van een man die alles kwijtraakte en hoe hij reageerde tegenover God. De manier waarop hij klaagt geeft ons inzicht in hoe men kan reageren op rampspoed. De boeken Psalmen,  Spreuken en Prediker bevatten verzamelingen lofzangen, spreekwoorden en gedichten uit de Israëlitische en Joodse literatuur. De Psalmen geven ons een inkijk in tal van omstandigheden, Spreuken biedt ons praktische levenslessen, en Prediker legt ons vragen voor over de betekenis van het leven. Het Hooglied geeft een beeld van de verbintenis van het huwelijk en de vreugde van de romantische liefde.

In elk van deze boeken vinden we een groot aantal literaire patronen, zoals vergelijkingen, beeldspraak, herhaling, allegorie, literaire overdrijving en hyperbolen. We kunnen van deze schrijvers veel leren als het gaat om het begrijpen en uitdrukken van gevoelens, of om het stellen van vragen aan God. Ook leren we veel van hen over hoe we om kunnen gaan met verdriet en verlies. Maar ook lezen we over hoe we verheugd kunnen zijn en lof kunnen offeren en hoe we in geloof kunnen leven.

Profeten

De grootste afdeling van het Oude Testament bestaat uit de geschriften van de profeten. De boeken Jesaja, Jeremia, Klaagliederen, Ezechiël en Daniël noemen we de Grote Profeten, en Hosea, Joël, Amos, Obadja, Jona, Micha, Nahum, Habakuk, Zefanja, Haggaï, Zacharia en Maleachi staan bekend als de Kleine Profeten. Dit onderscheid heeft te maken met de lengte van de geschriften en slaat niet op de inhoud. Ook het Nieuwe Testament bevat een profetisch boek. Het boek Openbaring is een profetische boodschap over de eindtijd en de tweede komst van Christus.

Voor de hedendaagse lezer zijn deze boeken vaak moeilijk en verwarrend. We zijn duizenden jaren van die gebeurtenissen verwijderd en daarbij komt dat de culturen waarin wij tegenwoordig leven vaak zo verschillen van de cultuur van toen, dat veel van de inhoud totaal uitheems en verwarrend op ons overkomt. Maar toch, ook deze boeken vertellen ons heel veel over hoe God is.

De beloften (zowel van voorspoed als van oordeel) die in deze boeken staan, zijn voor een specifieke groep mensen geschreven. Hoewel deze beloften niet voor ons zijn bedoeld, zeggen zij veel over het karakter van God. Zij vertellen ons waar God van houdt en waar God een afkeer van heeft, wat Hij beloont en wat Hij bestraft. We mogen ons telkens afvragen: “Wat vertelt deze belofte mij over het karakter van God?”

De Evangeliën

De eerste vier boeken van het Nieuwe Testament geven een verslag van de menswording van Jezus. Het woord “gospel” komt van het Griekse woord voor “goed nieuws”. Mattheüs, Markus, Lukas en Johannes vertellen elk over het goede nieuws van Jezus Christus, over Zijn leven, dood en opstanding.

Deze boeken zijn geschreven door mensen die een nauwe persoonlijke relatie hadden met Jezus of met Zijn apostelen: Mattheüs en Johannes waren twee van Zijn twaalf apostelen, Markus was een kameraad van Petrus, en Lukas was een reisgenoot van Paulus. Elk van deze schrijvers had uit de eerste hand gezien welke betekenis en uitwerking het leven en het dienstwerk van Jezus had en zij waren allen overtuigd van het belang om dat aan de wereld bekend te maken.

De evangeliën doen verslag van het leven van Jezus, elk geschreven vanuit een verschillend perspectief. Het zijn ware gebeurtenissen en zo kunnen ze ook gelezen worden. Elk evangelie belicht een ander aspect van Jezus en Zijn dienstwerk. Bij Mattheüs staat het Koninkrijk van God in het middelpunt, bij Markus is dat het karakter van Jezus als Dienstknecht. Bij Lukas ligt het accent op de mensheid en godheid van Jezus, en bij Johannes gaat het erom dat Jezus de Zoon van God is.

De brieven

De boeken Romeinen, 1 Korinthe, 2 Korinthe, Galaten, Efeze, Filippenzen, Kolossenzen,1 Thessalonicenzen, 2 Thessalonicenzen, 1 Timotheüs, 2 Timotheüs, Titus, Filemon, Hebreeën, Jakobus, 1 Petrus, 2 Petrus, 1 Johannes, 2 Johannes, 3 Johannes en Judas worden de Brieven genoemd. Het zijn brieven van verschillende schrijvers aan een specifieke groep (of personen) en ze gaan over specifieke onderwerpen.

Welke van de brieven we ook lezen, het is altijd belangrijk om in grote lijnen te begrijpen waar die brief in hoofdzaak over gaat. Als je niet begrijpt wat het hoofdthema en de boodschap van zo’n brief is, kun je heel gemakkelijk de afzonderlijke verzen verkeerd interpreteren. Het is van onschatbare waarde voor het begrijpen van de context en de betekenis van de brief, als je extra tijd steekt in het bestuderen van de culturele en historische achtergrond van zo’n brief. Het is weliswaar nodig, als je deze brieven grondig wil bestuderen, om goed naar hoofdstukken en  aparte verzen te kijken, maar die moeten altijd worden geïnterpreteerd in het licht van de totale boodschap van de brief. Als je deze boeken bestudeert, vraag je dan altijd af: “Wat is de totale boodschap of de culturele context van deze brief, en hoe verhouden die zich tot dit vers in het bijzonder? “ Pas op, dat je niet door een persoonlijke of cultureel gekleurde bril kijkt naar de geboden in deze brieven, maar wees je ervan bewust voor welke mensen ze oorspronkelijk bedoeld waren en in wat voor situatie en omgeving zij leefden.  

Bij het lezen van ieder bijbelboek is het belangrijk om te letten op het genre.  Terwijl we ons richten op het begrijpen van de theologische boodschap van ieder boek, kunnen we ook enorm aan inzicht winnen door die historische verslagen, die brieven en profetieën zoals ze duizenden jaren geleden zijn geschreven. Laten we de Heilige Geest voortdurend om wijsheid en inzicht vragen bij het lezen en bestuderen van Gods Woord. Hij is getrouw om ons te antwoorden als wij Hem zoeken!

Leesplan voor week 1:

Een vers om uit je hoofd te leren deze week:

Een uitdaging voor de komende week:

God is getrouw om Zichzelf te openbaren, ongeacht onze keuzes. Let deze week in het bijzonder op de manier waarop Gods karakter openbaar wordt, hetzij door de natuur, door andere mensen of door Zijn Woord.